İlişki Problemleri Tedavisi
Psikolog Randevusu
Maddi, manevi, cinsellik, aileler gibi birçok etmen ilişkilerde probleme sebep olmaktadır. Her ilişki bu problemleri çözerken aynı adımları atmaz. Kimisi problemlerini çözerken, kimisi çözemez. Kimisi problemi unutup atlattığını sanır, kimisi problemi çözmesine rağmen üstesinden gelip unutamaz. Bu yazımızda romantik ilişkiler nedir, ilişkilerde yaşanan problemlerin türlerine ve nasıl çözüm yoluna kavuşturulacağına dair önerilerde bulunacağız.
Collins’e göre romantik ilişkiler, karşılıklı farkında olunan ve ilgi ifadelerinin eşlik edebileceği “özel bir yoğunluk” ile dikkat çeken, devam eden gönüllü bir etkileşim olarak tanımlanmaktadır. Romantik ilişkiler, sadece doyum, sürekli geliştirilen, bağlılık, duygusal deneyimler ve karşılıklı iyi ve olumlu ilişkilerden oluşan bir ilişki türü olmadığı, fiziksel etkileşimlerin ve deneyimlerin, sorun ve çatışma durumlarını içeren ve olumsuz duyguları da barındıran bir kavram olarak düşünülmektedir.
Romantik ilişkilerde en çok yaşanılan problemlerden biri duygusal istismardır. Kalkan’a göre, duygusal istismar, romantik ilişkide bireylerin partnerlerini reddetme, aşağılama, küfretme, yalnız bırakma, korkutma, yıldırma, tehdit etme, duygusal bakımdan ihtiyaçlarını karşılamama, önemsememe, küçük düşürme, alaylı konuşma, lakap takma, aşırı baskı ve otorite kurma gibi davranışlarını içeren bir kavramdır.
Romantik ilişkilere en çok zarar veren ve yaşanılan ikinci problem fiziksel istismardır. Partnerler birbirlerine fiziksel olarak zarar vermeye başlarlar. Fiziksel şiddet, acı verme, yaralama gibi yöntemlerle uygulanan fiziksel istismar partnerleri yıpratır ve partnerleri geri dönüşü olmayan sonuçlara iter.
Romantik ilişkilerde sorunları ortaya çıkaran problemlerden sonuncusu yönelmedir. Partnerler aralarında var olan sorunlara yönelip çözmeye çalışmak yerine çekingen, umursamaz veya isteksiz davranışlar gösterirse, problemleri çözmek imkansızlaşır. Bu da var olan problemlerin üzerine yenilerini ekleyip katlanarak bir problem dağının oluşmasına neden olur.
Manipülasyon çokça duyduğumuz ama içeriğini tam olarak bilmediğimiz bir kavramdır. İkili ilişkilerimizde karşı tarafı kontrol etmeye çalışmak, yönlendirmek, isteği dışında zorla bir şeyler yapmaya zorlamak kimi zaman bilerek kimi zaman da farkında olmadan yaptığımız davranışlardır. Bu davranışları karşı tarafı olumsuz anlamda etkileyecek şekilde yapması, bu niyetini belli etmemeye çalışması, kendi isteği dışında hareket etmesine neden olması manipülasyon olarak tanımlanabilir.
Manipülasyonun terimsel anlamına baktığımızda başkalarını kendi çıkarı için sömürmeye, kontrol etmeye ya da bir şekilde etkilemeye yönelik bilinçli davranış olarak tanımlayabiliriz. Kişi kendi zekasını, özgür iradesini, duygularını, mantığını kullanamaz duruma gelir ve bunu fark etmesi çok uzun zaman alabilir. İkili ilişkilerde yaşanan duygusal manipülasyon, psikolojik şiddet biçimleri içerisinde en tehlikeli ve en görünmeyen yöntemlerden birisidir.
İlişkide manipülasyonu uygulayan kişi yani manipülatör genelde bunu yavaş yavaş uygular ve bunu yapmakta o kadar ustadır ki karşı taraf manipüle edildiğinin farkına varamaz. Hatta yaşanan bir olayla manipülatör suçluysa bile tam tersini iddia ederek karşı tarafın suçlu olduğuna inandırabilir. Bir manipülatörler ilişki yaşamak öylesine zor ve yorucudur ki zamanla yaşama hevesinizi ve ruhunuzu emen bir ilişkinin içinde kendinizi bulursunuz.
Manipülasyonun bir çeşidi olan “gaslighting” terimi duygusal manipülasyonu tanımlar. Gaslight yöntemi, en basit şekilde karşı tarafın gerçeklik algılarıyla oynayarak onu, zihniyle gerçek dünya arasında bir tıkanmaya, bağlantı bozukluğuna yol açacak şekilde ciddi ve şiddetli psikolojik baskı altına almaktır.
Manipülatör karşı tarafı bilinçli olarak yönlendirmek için birçok yöntem kullanır. Bunlar;
Manipülatörün bu yöntemleri ne düzeyde ve ne zaman uygulayacağını kurbanın kişilik özelliklerine, ortama, amaca ve ihtiyaca göre değişiklik gösterebilmektedir. Manipülatörün uyguladığı bu yöntemler kurbanın kendisini haksız hissetmesine neden olmaktadır. Böylece kurban manipülasyonun farkında olmayarak hatanın kendisinde olduğunu düşünerek manipülatörle olan ilişkisine devam etmektedir. Yakın ilişkide olduğu biri tarafından manipüle edildiği düşüncesi kurbanda oluşmaz. Çünkü bu denli yakın gördüğü birinin onu kontrol edebiceği fikri doğru gelmez.
Öncelikle partnerler birlikte uzun zaman geçirdiklerinde aralarında çözülmemiş sorunlar biriktirmeleri olasıdır. Bunun önüne geçebilmek için ilişkinin en başından itibaren karşılaşılan her bir sorunu görmezden gelmek, bastırmaya çalışmak doğru değildir. Bunun yerine partnerle doğru iletişim kurarak problemin çözümüne dair neler yapılabileceği konuşulabilir.
Yoğun ve yorucu çalışma saatlerinden dolayı bireyler artık kendilerine bile zaman ayırmakta zorlanıyor. Bununla birlikte yorucu çalışma saatlerinin ardından partnerler birbirlerine kırıcı, sinirli ve asabi davranabilmektedirler. Küçük problemleri farkında olmadan büyütebiliyorlar. Ama partnerler birbirlerine zaman tanırsa, sabır gösterirse problemler uzamadan çözüme kavuşturulabilmektedir.
İlişkilerde yaşanan en büyük problemlerden biri bu olabilir. Partnerlerin ortak problemlerinden daha çok bireysel ve kendi içlerinde yaşadıkları problemler bazen daha yıkıcı olabiliyor. Bir ilişki içindeyken bireysel olarak karşılaştığınız problemler ilişki içerisinde daha belirgin olabiliyor. Partnerinize anlatmaktan çekindiğiniz sorunlar ilişki içerisinde tıpkı bir hayalet gibi dolanıp durur. Siz onu görmeye çalışmadıkça sizi rahatsız etmeye devam eder.
Partnerinizle doğru bir şekilde iletişim kuramadığınız sürece kavgaların, hayal kırıklıkların, yanlış anlaşılmarın ardı arkası kesilmez. Sizi rahatsız eden sorunun büyüklüğünün bir önemi yoktur. Partnerinize bu sorundan bahsetmediğiniz sürece tek taraflı bir şekilde çözmeniz bir hayli zor olacaktır.
Romantik ilişkinin başında partnerinizle aranızdaki maddi konulara sınır çizip ortak bir plan belirlememişseniz ilerleyen zamanlarda parasal konularda sorun yaşayabilirsiniz. Harcama şekliniz, aylık geliriniz bu tartışmaların asıl kaynağı haline gelmektedir. Kısa ve uzun vadeli bütçeler belirlemek, tasarruf ve yatırım planlarını tartışmak bu sorunu ortadan kaldırmanıza yardımcı olabilir. Bunların dışında partnerinizle birlikte güvenli bir finansal gelecek inşa etmenize yardımcı olur.
Partnerinizle birlikte aynı evi paylaşıyorsanız eğer ev işleri konusunda görev paylaşımı yapılması ve partnerlerin bu paylaşıma saygı gösterip süreklilik içerisinde uyması gerekmektedir.
Romantik ilişkiler partnerlerden veya dışsal etkenlerden kaynaklanan sebepler güvensizlik yaratabilir. Gelgelelim güvensizliğin sebebi her zaman aldatma veya ihanet olmaz. Güvensizlik başladıktan sonra diğer sorunlar da ardından gelir. Bu sebepten şeffaf ve güvenilir olmak için partnerler ellerinden geleni yapmalılar.
İki farklı zevkleri ve karakterleri olan bireyler olduğunuz için ortak noktalarınızı bulmak ve keşfetmek her zaman kolay olmayacaktır. Yaşın, stresin, hormonların etkisiyle birlikte bireyler zamanla tatmin edilemez hale gelirler. Dolayısıyla bu süreçte partnerinizle iletişimi kesmemek ve isteklerinizi açık bir şekilde dile getirmek en doğrusu olacaktır.
Kıskançlık çoğu zaman yerli yersiz şekilde yapılmakta ve romantik ilişkilerde partnerleri yıpratan bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Partnerinizi sürekli takip etmek, sosyal medyada kimlerle takipleştiğini, konuştuğunu kurcalamak, sorgulamak… Cevabı sizin için büyük önem taşıyan bu durumlar ardında bir sorun yoksa bile partnerinizi rahatsız edebilmektedir.
İlişkilerde yaşanan problemler genellikle birbirleriyle benzerlik gösterir. Bununla birlikte, bu problemlerin neler olduğunu ve nasıl çözüleceğini önceden biliyor olmak, ilişkiniz sırasında doğru adımları atmanıza yardımcı olabilir.
İlişkinizde bu ve benzeri sorunları yaşıyor olmanız çok normal. Genel bilgi ve öneri niteliği taşıyan bu yorumlarımız doğru yöntem olarak sayılmamalıdır. Romantik ilişkinizi sağlıklı ve doğru adımlarla ilerletmek istiyorsanız eğer en iyi yol bir uzmandan destek almaktır. Uzman desteği ile çözüme kavuşturmak istiyorsanız Bi’Şey Seans bünyesinde hizmet veren Çift ve Aile terapistlerimizden randevu alabilirsiniz.
*Blog yazılarımız sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmana başvurunuz.
Manipülasyon etkisi altında olup olmadığınızı anlamak için birkaç belirti vardır. Bunlar;
Manipülasyon cümleleri genelde aşağıdaki gibidir:
Manipülasyona maruz kaldığınız ilişkide muhtemelen partnerinize karşı bir bağımlılık geliştirmişsinizdir. Bu da siz de kafa karışıklığı yaratır. Anılarınıza ve hafızanıza güvenme yeteneğiniz yok olabilir. Bu döngüyü kırmak için yapabileceğiniz bazı noktalar vardır.
Öncelikle kendinize ve duyularınıza güvenmelisiniz. Gördüğünüz ve duyduğunuz şeylerin doğruluğunu savunmalısınız ve manipülatörün bu gerçekleri değiştirmesine izin vermemelisiniz.
Hafızanıza güvenemiyorsanız yaşadığınız olayları yazıya dökün. Sizin ve partnerinizin haklı/haksız yanlarını yazın.
Manipülatörle konuşma sırasında amacınıza ve yapmak istediğiniz şeye yönelik sorular sorun ve konuşmayı siz yönlendirmeye çalışın.
Manipülatör konuyu saptırmaya çalışabilir, sizi aşağılayacak cümleler kurabilir ya da manipülatörün amacı algılarınızdan şüphe duymanızı sağlamaktır. Bu nedenle manipülatör bu durumu gerçekleştiremeden konuşmayı bitirmek algılarınızı korumak için size bir fırsat tanır.
Manipülatörü alt edebilmek için onunla tartışmaya girmeyin. Bu durumda yapabileceğiniz tek şey ilişkiyi kesmektir. Çünkü yaşadığınız tartışmalarda haklılığınızı doğrulayan ne kadar kanıt öne sürerseniz sürün manipülatör bir şekilde sizi alt etmeyi başaracaktır. Bu yüzden denemekten vazgeçin ve manipülatörle olan bağlantınızı kesin.